Wentylacja czy oczyszczanie powietrza? Wyniki badań i głos nauki potwierdzają:

W przypadku większości pomieszczeń, zwłaszcza klasowych, okna umieszczone są tylko po jednej stronie pomieszczenia. W takim przypadku, możliwe jest zastosowanie tylko wentylacji udarowej. W przypadku wietrzenia udarowego, wymiana powietrza na powietrze zewnętrzne odbywa się znacznie wolniej niż w przypadku wentylacji przeciągowej. Skuteczność wentylacji udarowej jest dodatkowo uwarunkowana konieczną, dużą różnicą temperatur pomiędzy powietrzem wewnętrznym a zewnętrznym

Przy prawie identycznych temperaturach i bez wiatru, wymiana powietrza praktycznie nie zachodzi. Latem i stosunkowo łagodną jesienią, uzyskanie jakiegokolwiek efektu ochronnego wymaga więc ciągłego wietrzenia! Zimą, przy odpowiedniej różnicy temperatur, początkowo następuje intensywna wymiana powietrza. Zjawisko zachodzi jednak tylko przez krótki czas a jego skuteczność gwałtownie maleje. Zimne powietrze dostarczane z zewnątrz powoduje stopniowe wychładzanie wnętrza, co z kolei skutkuje obniżaniem się różnicy temperatur pomiędzy powietrzem wypełniającym pomieszczenie a powietrzem zewnętrznym.

W większości przypadków, szczególnie w zimie, wietrzenie jest zazwyczaj zbyt krótkie, ponieważ jego wydłużenie spowoduje nadmierne wychłodzenie pomieszczenia. Wymiana powietrza uzyskiwana w wyniku wietrzenia jest więc daleka od wystarczającej. Eberhard Bodenschatz, dyrektor Instytutu Dynamiki i Samoorganizacji Maxa Plancka w Getyndze, skomentował to w następujący sposób w gazecie Spiegel na temat wentylacji: "Wystarczy ustalenie różnicy temperatur pomiędzy wnętrzem i na zewnątrz. Jeśli temperatura na zewnątrz wynosi 10 °C, a w środku 20 °C, wymiana 50 % powietrza nastąpi, gdy temperatura wewnątrz obniży się do 15 °C. Lepie unikać obszarów, w których ... temperatura nie zmienia się podczas wietrzenia".

Regularne wietrzenie zwiększa zużycie energii

Niezależnie od skuteczności tej czynności, otwarte okna powodują znaczne straty energii szczególnie wtedy, gdy na zewnątrz panują niskie temperatury. Przeprowadzanie wietrzenia kilka razy na godzinę powoduje wychłodzenie wnętrza i wydostawanie się energii cieplnej na zewnątrz. Osoby znajdujące się wewnątrz pomieszczenia marzną. Ponadto, dostarczone powietrze zewnętrzne wymaga ciągłego podgrzewania, aż do momentu, gdy w następnej operacji wietrzenia, zostanie ono ponownie zastąpione zimnym powietrzem zewnętrznym. Jest to sprzeczne nie tylko z wysiłkami podejmowanymi w ramach krajowej polityki klimatycznej. Nieuchronnie powoduje także ogromne, dodatkowe koszty.

Wietrzenie powoduje obniżenie się temperatury w pomieszczeniach poniżej od prawnie określonych wartości minimalnych

Obowiązkiem zarówno pracodawców, jak i szkół jest dbanie o swoich pracowników lub uczniów. Zbyt wysokie lub zbyt niskie temperatury mogą być bardzo niekorzystne. Przepisy dotyczące miejsca pracy określają następujące, określane jako zdrowe, temperatury w pomieszczeniach:

Jednak wietrzenie udarowe w zimie nie tylko obniża temperaturę wewnątrz pomieszczeń o kilka stopni, jak podaje UBA w swoim infograficznym materiale "Prawidłowe, codzienne wietrzenie”. Temperatura wewnętrzna spada w bardzo krótkim czasie do wartości około 15°C, co oznacza niezgodność z wymogami prawnymi dotyczącymi miejsca pracy.

Wietrzenie jest "głośne" i zakłóca przebieg lekcji

Według Federalnej Agencji Ochrony Środowiska, ruch drogowy od dawna jest dominującym źródłem hałasu w Niemczech. Zgodnie z podawanymi informacjami, 2,3 mln osób mieszkających na terenie Niemiec jest narażonych na poziom hałasu przekraczający 65 dB(A) w ciągu dnia. "Hałas ruchu drogowego zakłóca lub jest powodem zdenerwowania ponad połowę niemieckiej populacji" mówi strona UBA. Ten hałas może także przedostawać się do klas przez otwarte okna. Powoduje to pogorszenie jakości nauczania w wyniku większej ilości czynników stresujących i rozpraszających, co skutkuje trudnościami w koncentracji i zwiększa poziom trudności prowadzenia zajęć.

CO₂ nie jest wskaźnikiem ilości wirusa w powietrzu wypełniającym pomieszczenie

Ilość CO₂ wydalanego przez człowieka jest mniej więcej taka sama w trakcie odpoczynku, mówienia lub śpiewu/krzyku. Ilość emitowanych aerozoli zależy jednak od liczby zakażonych osób przebywających w pomieszczeniu oraz ich aktywności. Mówienie lub śpiewanie powoduje wydychanie znacznie większej ilości cząstek aerozolu niż podczas swobodnego, spokojnego oddychania w fazie odpoczynku. W konsekwencji stężenie wirusów w pomieszczeniu może wzrastać znacznie szybciej niż stężenie CO₂. Przykłady te dowodzą, że zmierzone stężenie CO₂ nie pozwala na wyciągnięcie żadnych wiarygodnych wniosków dotyczących stężenia aerozoli.

Federalna Agencja Środowiska zamieszcza w swoim "Zaleceniu dotyczącym wentylacji dla szkół” następujące stwierdzenie: Zwiększone stężenie CO₂ nie pozwala na ocenę ilości zakażonych wirusem aerozoli, ale wskazuje na braki w wentylacji i wietrzeniu, mogące powodować zwiększenie zagrożeniem infekcją.

Wniosek ten jest prosty i logiczny. 30 zdrowych uczniów w klasie, stężenie CO₂ - wzrasta w określonym tempie w zależności od charakterystyki wentylacji. Jeśli żaden ze studentów nie jest zakażony, stężenie przenoszących wirusy cząstek aerozoli jest niskie lub zerowe. Jeśli jednak kilku z tych 30 uczniów jest zarażonych wirusem SARS-CoV-2, wówczas nawet niewielkie stężenie CO₂ w pomieszczeniu może oznaczać również obecność takich ilości wirusów, które mogą spowodować infekcję nawet po krótkim czasie ekspozycji.

Wzrost stężenia CO₂ obserwuje się także w wraz ze wzrostem liczby obecnych osób. Jeśli, przykładowo, osiągnięcie stężenia 1000 ppm w fikcyjnej klasie, w której przebywa 20 osób zajęłoby 30 minut, to w przypadku 10 osób, uzyskanie takiego stężenia zajęłoby około 60 minut. Należy uwzględnić, że jedna z tych 10 osób może być zakażona. Dlatego nawet przy niskim stężeniu CO₂, warunki takie stwarzają wysokie ryzyko zakażenia.

Eksperci ostrzegają: Wentylacja daje ułudne poczucie bezpieczeństwa kosztem zdrowia

Pomimo ogromnej krytyki ze strony renomowanych naukowców, wielu decydentów opiera się na zaleceniach Federalnej Agencji Ochrony Środowiska. Nie są one jednak z naukowego punktu widzenia prawdziwe, i tym samym zagrażają zdrowiu osób, codziennie pracujących lub uczących się przy otwartych oknach. Liczne badania dowodzą wątpliwej skuteczności wietrzenia w walce z rozprzestrzenianiem się koronawirusa.